Txabi Azarloza duela 20 urte iritsi zen Valentziara, hilabete batzuk bakarrik geratzeko asmoz. Hala ere, ustekabeko bira batzuen ondorioz, hiri horretan finkatu zen behin betiko, non, familia bat osatzeaz gain, garraio- eta logistika-negozio bat garatu duen. Elkarrizketa honetan, Txabik Godellan (Valentzia) nola bizi den kontatzen digu, eta baita duela gutxi DANArekin izandako esperientzia ere.
Zenbat denbora daramazu Valentzian bizitzen?
Duela 20 urte iritsi nintzen hona. Hasiera batean, lana zela-eta etorri nintzen, sei hilabetez bakarrik geratzeko, baina denbora horretan emaztea ezagutu nuen eta Valentzian geratzea erabaki genuen. Nahiz eta 20 urte hauetan Zornotzan ere bizi izan garen.
Familia bat osatu dugu eta garatu dugun garraio- eta logistika-negozio bat sortu dugu, eta horregatik gaude gehiago Valentzian. Baina ni % 100 zornotzarra sentitzen naiz, eta ahal dudan bakoitzean familiarekin eta lagunekin egoteko hurbiltzen naiz. Hemen beti esaten dut Zornotzakoa naizela, ez Bilbokoa… Zornotzakoa!
Nolakoa da Valentziako bizimodua? Alde handia al dago Amorebietarekin alderatuta?
Bere gauzak ditu. Valentzian jendea oso atsegina da, oso irekia. Erraza da konektatzea; valentziera, oro har
eztabaida saihesten du eta beti ongi datorkio garagardo bat. Lagunekin elkartzeko orduan pixka bat desberdina da: afaltzeko edo norbaiten etxera joateko geratu behar da. Baina, oinarrian, jatea, edatea eta irtetea ere asko gustatzen da hemen. Klima oso ona dute eta kalean asko bizi dira. Eta paellen gaia Athletic han bezala da: edozein unetan hitz egiteko gai gisa balio du. Tradizio handia dago paellekin, eta asko gozatzen dute beren prestaketekin, elkartzearekin… hango txokoetan bezala, baina terrazetan edo kalean.
Oso klima ona duzue, baina noizean behin euria ari du.
Bai, urtero izaten da tanta hotzen bat. Nahiko ohituta gaude uholde txikiak ikusten. Kontuan izan behar da, adibidez, nabea dugun poligonoan urak har dezakeela. Eta euri gutxirekin, sartu eta kaosa sortzen da auto eta kamioiekin. Valentziako hegoaldean eragin handia izan dute azken uholdeek.
Baina oraingoan desberdina izan da. Nola bizi izan zenuen DANAren pasabidea?
Astearte goizean alerta gorria zegoen, baina ez zuen euri askorik egiten, ezta ia haizerik ere. Ikastetxeak, nolabaiteko arriskuaren adierazle izan ohi direnak, ez ziren itxi. Nire emaztea, irakaslea, eta nire seme-alabak normaltasunez joan ziren eskolara. Ni normalean lanean aritu nintzen, eta eguerdiko ordu bata aldera emazteak deitu zidan etxera bidaltzen zituztela esanez. Une horretan, hemen ia ez zuen euririk egiten, baina arratsaldeko bostak aldera poligonoaren irteera-eremua blokeatzen hasi zen, eta agian horrek salbatu gintuen, mugitu ezin ginenez, lanean jarraitu baikenuen desblokeatu arte. Hor bai, euria indar handiagoarekin hasi zen, eta 18:00ak aldera urak jo zuen, eta autoak nola eramaten zituen ikusten hasi ginen. Gure bulegoak goian daude eta ez geunden arriskuan eta ez genuen guganako beldurrik sentitzen, baina inpaktu handia izan zen, eta, gainera, estaldura izateari utzi genion; beraz, ezin ginen inorekin harremanetan jarri, ez familiarekin, ez larrialdiekin. 8: 00ak aldera, alerta-mezu bat jaso genuen, eta denok esan genuen: “Bai, ordu onetan!” Horrela egon ginen hurrengo goizeko 10:00ak arte. Kalera irtetean, ikusi genuena drama bat zen; desastre hutsa: auto pilatuak, jendea oinez zonbiak bezala errepide ondoan, jendea antsietate atakeekin, beldurrez. Gerra ematen zuen!
Eta orain zer?
Bitxia da, ni iparraldean bizi naizelako, eta nire herrian ez delako ezer gertatu; normaltasuna erabatekoa da. Supermerkatuetan hornidura gutxiago, baina besterik ez. Orain garrantzitsuena kaltetuenei laguntzea da. Asteburu osoa eman dugu etxean uholde bat izan zuten lagun batzuei laguntzen, ontzia garbitzen, herri kaltetuenetan laguntzen. Baina desantolaketa eta babesgabetasun handia egon da.
Eta epe luzeagora, hori nolabait saihestuko duten politikak egin beharko dira. Bitxia da, baina, adibidez, esan dizudan bezala, gure industrialdea urak har dezakeen eremu batean eraikita dago. Eta hegoaldeko herrietako etxebizitza asko, pobreenak, urak har ditzakeen eremuetan ere eraiki dira. Herri gehienek aspalditik dituzte proiektuak, baina beti daude beste lehentasun batzuk eta ez da ezer egiten. Ea hori nahikoa dramatikoa izan den neurriak hartzeko.
