“Zornoza” Elkarte Artistiko Kulturalak (SACZ) Amorebieta-Etxanoko kanpaien soinua hartu du dokumental labur batean. Proiektu honek tokiko ondarea zaintzeko lana osatzen du, eta 5 eliza eta 9 ermitaren ukituak biltzen ditu, soinu-ondare baliotsu horrek etorkizuneko belaunaldientzat iraungo duela ziurtatuz.
2022ko maiatzean, “Zornoza” – SACZ Elkarte Artistiko Kulturalak Amorebieta-Etxanoko eliza eta ermitei buruzko liburu bat argitaratu zuen. Liburu honek xehetasunez jasotzen zituen eraikin horien historiaren elementuak eta haien erretaula eta irudiak. Lanaren helburua argi zegoen: zornotzar guztien ondare hori zaintzea hurrengo belaunaldientzat.
Urte bereko azaroan, Unescok “kanpai ukitua” Gizateriaren Kultura Ondare Immaterial izendatu zuen. Horrela, kanpai jotzearen balio kulturala aitortzen zen, mendeetan zehar herri eta auzoetan adierazteko eta komunikatzeko bide izan dena.
Horrela, kanpai ukituek (errepika, iraulketa edo erdi iraulketa), kanpai-joleen trebetasunekin batera, ukitu sorta aberatsa sortu zuten, bai gizartean, bai erlijioan: eguneko une ezberdinak markatu, herritarrak gertaera naturalez ohartarazi (suteak edo uholdeak, esaterako), edo hileta-segizioez, eta dekretuak eta bestelako berriak iragarri. Eta Amorebieta-Etxano ez da salbuespena kanpaiak komunikazio-elementu gisa erabiltzeko orduan.
Hori dela eta, eta ikusirik 2022an egindako lana osatzeko modu bat gure herriko kanpaien soinua jasotzea zela, SACZk ikus-entzunezko bat egitea erabaki zuen, bizirik mantentzeko eta gure kanpaien soinua gal ez zedin.
Horrela, ekainetik urrira bitartean, Pausa Digitaleko talde teknikoaren laguntzarekin, gure herriko eliza eta ermitetako kanpaien ukituak grabatu dira. Guztira 5 eliza eta 9 ermita. Horretarako, SACZk tenplu erlijioso horiek zaintzen dituzten pertsonen laguntza (eta pazientzia) izan du, ez baitute inolako eragozpenik izan lantaldeari ateak irekitzeko, kanpaien erabilerari buruzko ezagutza helarazteko eta kanpaiei soinua ateratzen laguntzeko.
Orain, lan- eta grabazio-ordu guztiak 9 minutuko dokumental batean bildu dira. Dokumental horretan, gure herriko kanpaiek beren aurrekoen bizimodua ulertu nahi duten Zornotzarren etorkizuneko belaunaldientzat joko dute.
Gainera, SACZk bat egin du Silverius de Urak (artista integrala, bere burua definitzen duen bezala) Tantalan webgunearen aterkipean (https://www.tantalan.com /) abian jarri duen proiektuarekin. Webgune honen helburua da kanpai ukitu guztiak islatzea eta haiekiko interesa edo jakin-mina duten pertsona guztien eskura jartzea. Horrela, webguneak “Bizkaia” erlaitzean Amorebieta-Etxanoko eliza eta ermita bakoitzerako sarrera bat eta bertako kanpaiak ditu.
